EIDA
Lieve alledrie –
Jullie krijgen dus voortaan geen mailbrief meer. Reken er niet op, ook omstreeks Vaders verjaardag zal er geen meer komen – alles gaat nu per vliegpost. Het pakje dat gelijk met deze brief zal komen, moet bewaard tot 19 maart, evenals ingesloten briefje. Ik heb idee dat op dit vel nog veel meer geschreven kan worden dan op bloknoot papier omdat je hierop zo fijn klein kan schrijven. Ik tracht het toch erg duidelijk te maken zodat Vader niet eens zijn bril nodig zal hebben. We zijn benieuwd of Anneke haar haar nu werkelijk eraf is geknipt – ze heeft er lang genoeg, enige maanden over gepiekerd! – Ik zal maar geen nieuwe alinea’s maken, maar achterelkaar doorschrijven, want anders is het zonde van het papier. – We schrijven maar met deze post voor Vaders verjaardag omdat de volgende misschien net een dag te laat komt. Hok had het pakje wel graag nog een week gehouden!! Waarom? Gis maar! Wat een enige kiekjes van Em op de ski’s, wat een keurig pak had je aan, zijn ze met jouw toestelletje genomen? Je staat er zo echt fier op, moeilijk lijkt ’t me, is het niet vervelend een helling op te komen, kun je dan niet beter gewoon lopen of zak je dan te diep weg? Denk je niet al klimmende, net al die jongen van het opstel over bergbeklimming: was ik maar boven!? Wat een bof dat er gauw sneeuw viel want de studenten die eind december naar de wintersport waren, hadden niets geen sneeuw, naar de jongen Chavannes naar huis schreef. Was het water erg vies in die Schwarzwasserhütte? Ook lekker! – Heb jullie al een advertentie gezien van de geboorte van Emma Groeneveld Meyer – ze woog liefst 8 pond – geen wonder dat Lous er ontzettend uitzag! Ik bezocht haar nog kortgeleden. Het is echt enig voor hen en vooral daar alles volgens Wim voorspoedig ging. Hij zal ook wel enige zweetdruppels erbij gelaten hebben! - Gisteravond hadden de IEVA bestuursvergadering + feestcommissie – Er is één van de leraressen van ’t IEVA huis, gymnastiek, Roos Driessen, die ook Vivos lid is, midden uit de les weggelopen – Ze schijnt enigszins overspannen te zijn, maar wij hebben er last van, daar ze de meisjes een dans zou leren voor het IEVA feest op 1 april en nu kunnen we haar natuurlijk niet meer gebruiken. Ze vertelt links en rechts kwaad over ons en ook over Irene aan mij en andersom, maar daar ze daar geen succes mee heeft, maar weer aan anderen. Ze is echt gevaarlijk. Begrijp je het genoegen van dat kwaadspreken?! Ze stuurde me liefst bloemen toen ik uit het Ziekenhuis kwam en eens gaf ze me zomaar een zoen middenin de tuin en nu komt ze gauw hier. Hok heeft al bedacht wat voor fijne hatelijkheden hij haar zal zeggen! – Ik was vanmorgen op zoek naar conferencière die mijn a.s. gedicht (!) zal afdraaien. Er is hier een Mevrouw Bijll de Vroe die een prachtig [2] jongensfiguur heeft, maar ook een bijna getrouwde dochter, die vindt dat zij niet meer zo kan optreden. Van je dochters moet je ’t maar hebben. Maar nu wil die dochter het wel doen. Ik zou het ook wel kunnen, maar ik heb het nu al druk genoeg met de feestcommissie en Hok heeft het toch liever niet, hoewel hij het best prettig zal vinden als ik het er goed heb afgebracht. – Nu het maart is geworden moeten we onze kaarten aan de man brengen. Enige winkels in de stad zullen ze ook verkopen en ook onze erepresidente, Mevrouw de Jongh, vrouw van de directeur van G.B., dus Hoks hoogste chef. Dat trekt natuurlijk, we zijn enorm benieuwd hoeveel kaarten we zullen kwijtraken. We moeten in elk geval ƒ 300.- ermee verdienen want Irene heeft nog steeds de proceskosten tegen de IEVVO voorgeschoten en nu ze naar Europa gaat, heeft ze het geld wel nodig. Gister hadden we eens buitenkansje voor IEVA, want goederen als bedden, oude stoelen, glaswerk, en verdere rommel die we cadeau kregen bij het opdoeken van een hotel en niet in het IEVA huis konden plaatsen, brachten ons ƒ 100.- op bij vendutie en onze actieve penningmeesteres verkocht indertijd bij de aanhankelijkheidsbetoging in de “Zeven Provinciën”tijd, oranje strikjes voor ƒ 35.-. We hebben dus nog steeds een saldo als de avond maar ƒ 200.- opbrengt – Maar we verwachten natuurlijk veel [3] meer! – Axeltje is uit rijden geweest zondag met Pa, Ma en Tommy. Laatstgenoemde trok de wagen voort aan zijn riem tot groot vermaak van alle voorbijgangers en van onszelf, hij zwoegde echt bergopwaarts. Axeltje vond het zalig om te rijden, hij heeft de hele tijd met grote open ogen liggen kijken en protesteerde als we even stilstonden – Onze weg was juist gewalst zodat de keien tenminste ingereden zijn; hij schommelde nu dus alleen, maar schokte niet. Na afloop viel hij direct in slaap! – Vanmorgen maakte hij weer een reis – Dit keer naar het Ziekenhuis waar het dochtertje van Irene met een gebroken arm ligt. Zij is zo dol op baby’tjes en speciaal op Axel, naast haar ligt altijd een zandzak tegen haar arm en die heeft ze Axel gedoopt om hem altijd bij zich te hebben! Zij is 12 jaar en allerliefst, elke morgen stuurt ze Hans, haar broertje van 9 om me te halen om met hun te spelen, maar helaas kan ik nu niet [4] elke morgen meer vrijhouden – We hebben altijd enorme pret met ons drieën – Ik heb Tante Masje nog nooit geschreven; gelukkig dat je op tijd hoorde dat ze pas 69 werd. Ik zal haar op een kalender zetten, dan schrijf ik haar als ze 70 wordt. – We zijn benieuwd naar jullie verhalen over Tek Bheng’s meisje. Merkwaardig dat hij niet over zijn meisje schreef, maar Hok vindt het normaal want wàt zou hij moeten schrijven? Hij was pas weer hier – Hij is helemaal niet meer zo ijdel als vroeger en draagt zijn hoed precies recht op zijn hoofd. Ik probeer hem weer anders te maken en zette zijn hoed koket scheef. Hij is toch erg vrolijk als hij hier komt. Toen De Jongh hem hier ontmoette voelde die zich ook doof door Tek Bheng’s zachte stemgeluid. – Tjoen is inderdaad de generatienaam van Axel en deze generatie zet de naam steeds op het eind, hetgeen even goed kan. Het maakt het voor buitenstaanders wel moeilijker uit de boel wijs te worden. – Ik schreef toch dat Mia Lodder een slab stuurde voor Axel – m’n clubgenoten houden zich enorm, althans de grootste helft. – De Farmanweg waar Tek Bheng’s broer woont, loopt langs het vliegveld Andir, dus we zijn er vaak langsgereden. – Jullie zult Irene binnen enige maanden wel ontmoeten, ze wil jullie ook opzoeken, je zult haar enorm charmant vinden en je lacht je slap om de verhalen die ze over mij zal doen. In gezelschap terwijl ik erbij ben vertelt ze de gekste dingen alsof ik de meest bijzondere mens was die er bestaat, enorm kritisch, onplooibaar, geestig enz. Het is een type. Haar man, Alex, komt in ’t IEVA bestuur als zij weg is. Ze heeft een reuze leuke foto van het IEVA huis laten maken door haar zwager. Hij heeft alle lessen genomen, strijken, wassen, koken, fröbelen en polikliniek met de dokter + stethoscoop (dit is Christie), de melkkeuken en de kinderen die hier geholpen worden. Verder nog de dansjes die de IEVA meisjes zelf bedachten en uitvoerden met Sint Nicolaas. Hij is reuze leuk geworden en de eerstvolgende vertoning ervan zal wezen op 22 maart voor de Vivos. Verder wil ze hem in Europa overal vertonen. Als jullie dan een projectietoestel hebt, kun jullie hem zelf thuis zien. Maar misschien houdt ze in Den Haag ook wel een voordracht, dat zou enig zijn als je haar kon horen
Anneke en Wytje komen misschien een week eerst bij ons om te kunnen kijken naar een pension of paviljoentje, erg leuk. Kon ze maar bij Vosje! – Onze huishuur is met
ƒ 5.- verlaagd, als ons contract is afgelopen mogen we het op ƒ 75.- brengen. Dat is nog niet eens zo erg goedkoop voor deze tijd –
Dag Eida. [5]
HOK
Bandoeng, den 1sten maart 1933.
Geliefde Vader,
Hartelijk gelukgewenst met uw verjaardag en met u ook Moeder en Emma. Moge er nog vele van deze dagen volgen. Met ons juicht ook uw tweede kleinzoon mee, die wij met hetzelfde vliegtuig hebben meegegeven ter verhoging van de feestvreugde. Op deze nieuwe film hebben we zijn leven tussen 27 januari en 27 februari vast-gelegd. Sommige gedeelten van de film zijn jammer genoeg minder goed geslaagd; de beste resultaten met projectie bereikt u, wanneer u het projectieapparaat niet verder dan 2 meter van het scherm plaatst. Dan zijn zelfs de donkerste gedeelten goed zichtbaar.
1. Een der spelers wordt in zijn werk gestoord door de komst van bezoek. 2. Wie komt daar aan? 3. Axel wordt bewonderd. 4. Axel op zijn bukske. 5. Axel’s hoekje.
6. Axel’s toilet. Hier was hij twee en een halve maand oud. 7. Axel’s rijtoer. Let vooral op Axel’s trekdier.
Opmerkingen: de film heb ik gedeeltelijk verknipt om een goed geheel te krijgen. Het kan zijn dat de lassen loslaten, dat is zo erg niet. In de winkel kunnen ze het gemakkelijk weer aan elkaar plakken. Of u kunt het ook zelf doen, wanneer u het lasmiddel hebt.
Veel plezier verder! Dit gedeelte tussen de rode lijnen moet u pas lezen wanneer de film al een paar keer vertoond is. Het zijn verschillende details waarop u letten moet.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Tafereel 1. Genomen door een der ramen der studeerkamer. Onze typemachine staat er heel goed op. 2. Dan ga ik naar voor en Eida komt in haar avondmanteltje, nieuwe hoedje met voile, dit laatste is niet zichtbaar. Dan laat ze haar avondjurk zien met pofmouwtjes. 3. Dan speelt Eida met Axel. Eida zit bij de divan, die we nu naast het raam in de voorkamer hebben. Dan ligt Axel alleen, welgedaan na een copieuze maaltijd. Dan zit Axel op mijn schoot en lacht. 4. Axel op zijn buikje voor het raam van onze slaapkamer. Hij is wat moe en huilt op het eind van het tafereeltje. 5. Dan brengt Eida hem in zijn wieg, die voor de studeerkamer in de tuin staat. Aan de ophangstang van de wieg hangt Axel’s rammelaar. Op deze taferelen is Axel anderhalve maand oud. Op de volgende twee en een halve maand. Kunt u een verschil zien? 6. Axel direct na een voeding. Hij moet een boertje laten en laat het ook terwijl hij gefilmd werd. Eida heeft een sjaal om zich heen. Dan ligt Axel op zijn tafeltje. Let op de doek van Tante Emma. De olifant is goed te zien. Ook op één der volgende beeldjes. De beeldjes werden direct na een maaltijd genomen. U kunt zijn tevredenheid op zijn gezicht lezen! Dan wordt Axel uitgekleed voor zijn bad. Achter de teil hangt het doek van Tante Anneke. Het gedeelte waar Axel in het water ligt is te donker. Als u vlakbij het scherm gaat, 2 meter, kunt u hem nog net zien. Dan wordt Axel lekker afgedroogd. Dan komen ze deur van de babykamer uit en wordt Axel in de wagen gezet. Tommy wacht op zijn baasje, klaar om hem te trekken. De rijtoer gaat langs de Hogeschoolweg, ons huis op de achtergrond. Hoe vindt u ons circushondje. U kunt zien dat hij zwaar werkt. We hadden veel bekijks toen. Dan gaan we de ingang van de T.H. in.
------------------------------------------------------------------------------------------------
We hopen, dat u erg veel plezier van de film zult hebben; we hebben hem al vele keren afgedraaid.
Dag, veel plezier, Hok [6]
EIDA
2-3-’33.
Lieve jarige Paatje –
Heel erg omhelsd met je 59e verjaardag – ik moet altijd even uitrekenen hoe oud je bent want naar mijn idee ben je op 55 blijven staan, het jaar dat wij naar Indië gingen. – Ja, we zitten hier nu al haast 4 jaar wat onbegrijpelijk hè! – We hopen zeer dat jullie een genoeglijke dag zult hebben en vooral dat je geniet, van het pakje dat gelijk met deze gaat. Jullie hebt zeker al geraden wat erin zit. Ik hoop maar dat jullie al een projectietoestel hebt, zodat je er thuis op je gemak van kan genieten. Je moet zelfs vlakbij de muur gaan zitten, waar je ’t op vertoont, dan zie je alles zo enig – We namen enige gedeelten in de babykamer en daar er hier maar één groot raam is en één klein, was er wel wat weinig licht. Gelukkig is het hier zo lekker warm dat we de deur van de kamer naar buiten bij het baden konden openzetten – Als hij uitgekleed wordt zie je telkens schaduwen over hem heen gaan. Dit blijkt te zijn van de was die aan de lijn langs de achtergalerij hangt, en die het licht tegenhoudt niet alleen, maar ook door de wind bewogen, heen en weer gaat. Voortaan zullen we dus ook dàarop moeten letten, zo moet je alles leren. Maar jullie zult vast genieten van dat lieve schatje dat onze zoon is mogen worden. Emma zal misschien wel weer zorgen voor bloemetjes uit naam van ons drietjes.
Het is wel een beetje een merkwaardig verjaarscadeau, omdat we hem op den duur graag terug willen hebben, om geen hiaat in onze verzameling te laten ontstaan. Een duplicaat te maken heeft eigenlijk geen zin, omdat jullie toch telkens een nieuwe krijgt, waarop hij weer groter is. We kunnen ze beter nog eens heen en weer sturen met de mail, als jullie ze later nog eens zoudt willen hebben. Maar toch geloven we dat we je geen aardiger cadeautje zouden kunnen even, omdat je kinderen zo levendig langs je wandelen en als ware ’t om jou te gaan gelukwensen met de hele familie uitgaan. Verstandig dat je bent uitgescheiden met schaatsenrijden, wat doe je ook op zo’n koude baan in een uithoek van de stad. Of ben je geen lid meer van de grote IJsclub? Nu Emma al zo oud is, hoef je zeker ook geen hoofdkaart meer te nemen, kan ze ’t zelf doen – dan hoef je je ijskaart niet meer onder je zakdoek te stoppen om hem niet te willen verliezen!! Nee hoor Paatje – ik mag je eigenlijk niet plagen op je verjaardag – ik mag alleen maar lief tegen je zijn en je veel zoentjes van ons geven. Ik hoop erg dat wij onze kinderen een even prettige jeugd zullen geven als jullie ons gedaan hebt – daar moet ik nu telkens aan denken nu Axel steeds groter wordt, hoe fijn je altijd met ons speelde, ook op straat en hoe hard je kon lopen en hoe trots je was toen Anneke je al kon inhalen!We verlangen ernaar dat Axel ook zulke gekke dingen zal zeggen als ik vroeger; wat zul jullie gelachen hebben. Dan moeten we ons een geluidsfilmapparaat aanschaffen! Om jullie er ook van te laten genieten – Dit schreef ik vanmorgen om 6 uur: ik moet nu al mijn tijd benutten – Precies op de avond 1 april die wij voor IEVA avond uitkozen, is er een “blindenavond” waar of.... wordt, we weten nog niet wat we moeten doen. Een zaterdag vroeger is de ...... gezet en één later is lastig voor allerlei mensen.
Veel zoentjes van ons, Eida.