EIDA

5 aug.’32

Lieverdjes –

Net heb ik “vliegende” gejubeld over Emma’s prestatie. Jullie sprongen natuurlijk huizenhoog toen ze opbelde hè, hoewel je natuurlijk in je hart ervan overtuigd was dat een dochter van jullie hoogstens kan sjezen, maar niet zakken voor een examen! Het is echt fijn dat we dat weer gehad hebben! Maar geld verdienen komt dus voorlopig nog niet in aanmerking, geen wonder als zoveel mensen werkeloos en zoveel volontair zijn. Het is nog geweldig dat je daar door mag blijven werken en dat ze niet een ander nemen, die ’t volgend jaar examen moet doen. Of mag jij er zo één opleiden. Wel enig dat die familie van Zuster Ignatie je te logeren vroeg – ze staat nu zeker nog wel in volledig contact met haar familieleden al is ’t alleen maar per brief. Hier in Indië zitten die zustertjes wel helemaal eenzaam en verlaten, vooral omdat ze nooit terug mogen. Hoe is ’t eigenlijk mogelijk dat ze zo’n zware beproeving op zich nemen, zonder enige reden eigenlijk. Suus Hortsink, die nu geregeld elke week een nieuw gas toevoer tegen haar rechterlong aan krijgt, lag de eerste maal, toen ’t mislukt was en ze haar erg gepijnigd hadden, daar het zonder narcose gebeurt, hoogst ellendig in ’t Ziekenhuis toen een zustertje beweerde dat God haar wel erg lief moest hebben dat hij haar zoveel aandeed! Suus werd meer dan kwaadaardig!! – Gister hadden we de Emmabloemcollecte, die hier “op z’n Indisch” over 3 dagen verdeeld werd! Ze collecteren hoofdzakelijk langs de huizen terwijl je eigenlijk zo b.v. op de Bragaweg heel veel meer op zou halen, maar daar is niemand te zien. Bovendien tref je aan de huizen alleen de dames thuis, die nu [2] eenmaal vaak niet zo royaal zijn! Ik heb nog een poos op ’t kruispunt Landraadweg-Bragaweg gestaan bij de verkeersagent, en heb iedereen verteld dat ze koffie moesten gaan drinken in ’t Pieterspark, de meesten beweerden juist haast te hebben! Maar ’t was ook meer dan lastig dat de agent het bord “stop” waardoor ik de auto’s te pakken kreeg, veel te gauw weer op “vrij” zette. Ik vond het niet eens erg vermoeiend, ik sta meestal liever dan dat ik zit, dan komt er niets dan niemand in ’t gedrang! Ik had grappige ontmoetingen, één dame durfde niet alleen daar te gaan zitten en toen moest ik mee! Ze foof me op een kop bouillon en vertelde dat ze alhoewel al 3 jaar hier, maar één dame in Bandoeng kende, daar ze vond dat je zoveel rare types hier had rondlopen, zodat het gevaarlijk was je aan te sluiten! En in tegenstelling met haar theorie vroeg ze mij maar meteen, vooral eens bij haar langs te komen! Het was een Duitse. Dan ontmoette ik nog een dame die met zeer zwaar Duits accent en woordschikking sprak, maar die een Hollandse bleek uit Schiedam, al 20 jaar in Berlijn wonend. Ze moest de bezienswaardigheden van Bandoeng weten en ging direct naar de Djokjase Kunsthandel, die jullie ook wel kent. Mevrouw Bothé kwam later ook nog helpen Emmabloemen te verkopen en bij haar stroomden ze weg! Ze ziet er ook allerliefst uit! – Om langs de huizen te collecteren heb ik afgewimpeld en bij die gelegenheid van onze baby verteld aan Mevr. Ter Haar, die pret had dat ze ’t al bedacht had en ’t zelfs al tegen haar man gezegd had. Nu zal de hele Mijnbouw het wel gauw weten! M’n ceintuur moet al ± 5 cm wijder en ik moet noodzakelijk m’n nieuwe jurk laten maken –

We zaten er erg mee in dat we voor de Vivos voor augustus niemand hadden die een lezing hield en nu is opeens hier een dame (huisvrouw) opgedoken, secretaresse van een antroposoof Zeylmans v. Emmichoven, neef van die wij kennen, die als propagandist rondreist, en die wil ons nu daarover wel wat vertellen. Er zal zeker druk debat zijn, want o.a. Baukje is er al warm over gelopen dat die Zeylmans op zijn [3] eerste lezingavond hier zo oppervlakkig was gebleven. Ze heeft wel tientallen vragen.

Vrijdagmorgen: gister schreef ik ook een vliegbrief aan het 40-jarige bruidspaar, Vader schrijft net dat hun feest de 18e is, dus dan ben ik net mooi op tijd. Maar nu moet ik nodig jullie brieven eens goed beantwoorden. – Tek Bheng hebben we niet meer gezien sinds die 2 maal. Als hij zou willen zou hij directeur-administrateur van hun landerijen kunnen worden, maar of hij een andere baan zal kunnen krijgen, heb ik geen idee. Hij heeft natuurlijk wel veel connecties. (Lautje zit op m’n schoot en knauwt op de blocnote of in m’n hand). Ik geloof niet dat hij hier aan spiritisme zal doen daar hij zelf zei dat dat in Indië gevaarlijk is. Naar de seance van Mevrouw Akkeringa ben ik inderdaad niet geweest, daar Hok die dag zijn tijd vergat en pas 's avonds om tegen half 9 thuiskwam, toen het om 8 uur begon. Maar volgens Tek Bheng is het meeste wat ze zegt fout, wat ik ook van anderen hoorde. Het is wel dezelfde die jij voor beroemd houdt, maar misschien heeft ze ook afgedaan net als Lobé. – Ik zal Tante Leidie zeker schrijven als ze eventueel vlak na de geboorte zou willen komen, nog wat te wachten. Ik had het er met Tine Schepers over, die altijd zo prettig verstandig is. Ze zegt, je handen staan nog zo raar in ’t begin dat je er wel niemand bij kan gebruiken en als een ander je kind eerst baadt staan je handen later toch nog even verkeerd. – Misschien komt Tine nog even vóór ze met verlof gaan maart, om jullie alles te kunnen beschrijven! – Fijn dat Moeder een paar nieuwe jurken kocht en dat jullie echte tropische zomer hebben. Ik hoop zeer dat het in Amersfoort ook zonnig zal zijn in 2 betekenissen! – Sinds 4 dagen hebben we een nieuwe baboe-kokki, deze is me niet overdreven sympathiek, maar misschien valt het daarom juist mee. Ze deed wat eigenwijs in ’t begin, maar stal Hok’s hart door een champignonragout met balletjes en vermicelli, een eigen recept van mij, dat ze met enige horten en stoten toch lekker maakte. – Ik ben erg benieuwd [4] wat voor boek het nu zal worden, dat ik te verwachten heb! – Marietje schreef vanmorgen ook een brief al voor m’n verjaardag. Ik kan niet zeggen dat ik nu al een jarig gevoel heb! Maar op reis heeft ze zeker geen gedachte meer voor verre Indische mensen! – Ik geloof dat ik bij Polano vanzelf maar ben weggebleven, hoewel ik dat goedje nog door bleef gebruiken. Bij hem ben je inderdaad nooit klaar en je kunt het zelf wel verder bedenken. Hoe wil hij dan dat jij je haar droogt als je geen föhn mag gebruiken, ik wandel hier een kwartier in de zon, maar van jou verwacht hij zeker dat je in de oven gaat zitten of zo. Pas maar op, je zou er reumatiek van krijgen, het lijkt me belachelijk overdreven, want het is tenslotte toch alleen maar een warme wind. – Wat enig voor Zus Aleid, dat haar kinderen mooie examens deden; maar zijn ze nu ook geschikt voor de gewone school en geschikter voor de maatschappij dan een ander? –

Wat m’n voeten betreft, weet ik niet wat te doen. Ik heb helemaal geen pijn op een bepaalde plaats, maar bij sommige schoenen zijn m’n hele voeten gauw moe – toch helpt die schuine zool, dunkt me, wel; en voor steunzolen voel ik niet veel, maken je schoenen zo zwaar en zo gauw kapot, ’t is nog vermoeiender mèt dan zonder steunzool. Trouwens de laatste tijd heb ik er weinig last meer van, hoge hakken vind ik ’t prettigst, zodat ik daar maar de hele dag op loop. –Waarom is Hovingh weggegaan? Al 65? Wat geeft Boulan? Frans? – Waar zit T. Leidi al die tijd vóór ze naar Indië gaat? Toch niet bij Hans en Jetty? Ik moet nodig de Rempten eens schrijven; ’t zal leuk zijn als Hok ze even in levende lijve ziet. – Hoe is ’t mogelijk dat jullie nu al 10 jaar in ’t Papaverhof zit, ik dacht pas 7, maar m’n telling is blijkbaar blijven stilstaan met ons gaan naar Indië. Want wij wonen hier al 3! Gaat Emma nog naar Groningen naar Jan Alingh? Of blijft ze lekker thuis luieren. Ik geloof dat je nergens lekkerder zit dan op de Pier! – Mamma amuseert zich uitstekend in Batavia; ze vist elke dag met haar buurvrouw. Wáár weet ik niet – grappig hè!

We verheugen ons zeer op het kiekje dat Em van ‘t 28-jarig bruidspaar nam! Ik verbeeld me dat ik me dat panoramaboek met de bal voorop nog goed herinner. Hebben we hem nog stukgemaakt of heb je hem weggegeven? Anneke heeft zeker gedacht baby’s komen toch te laat, dus schreef ze [5] jan.’33 (Moeder schrijft ’34, maar dat is zeker een vergissing of slaat het jan.’34 op wat anders?)

Nu Hok naar Soerabaja gaat vliegen, blijf ik maar thuis, heb ik weer een paar dagjes vakantie.

Nel Stam vertelde juist ook van Fré de Jager, die om de beurt alle meisjes probeerde; die hij ’t aardigst vond, leerde hij dan chaufferen en de anderen zaten achterin! En Mia Goudsmit + man leerden elkaar daar ook kennen. Je schreef nog niet van welke tak die Mia is.

Natuurlijk herinner ik mij Oom Isidor goed! Is Vader niet naar zijn begrafenis gegaan! Of was hij buitenslands? –

Ik geloof niet dat Anneke minder vrolijk is de laatste tijd. Ze schrijft mij juist over haar dansen met Erna en over een a.s. Cabaretclub. Ze gaat nu ook met Thijs mee op reis of liever eergister is ze al gegaan.

Ik heb de laatste tijd alleen last van oprispingen, gelukkig meer als ik op ben dan in bed. In bed heb ik wel eens geweldige kramp in m’n voeten of kuiten, maar dat herinner ik me ook van de vorige maal. – Lausanne ligt naast me op de grond in de mand te slapen. We trachten ze al te leren buiten een plasje te doen, door ze direct als ze wakker zijn in de tuin te zetten, maar binnen 5 minuten hebben ze alweer een nieuwe klaar voor binnen!

Dag Eida [6]

HOK

4 augustus ‘32

Lieve Em,

Hartelijk gelukgewenst met je succes. Wat fijn dat je dat nu achter de rug hebt en dat je niets van dien aard meer op je program hebt. Ik moet je mijn excuses maken dat ik bij vergissing vanochtend in de vliegbrief met onzichtbare inkt geschreven heb. – Wat ga je nu doen? Bridgen of werken? Ik zou maar beide doen. Met Lausanne gaat het goed. Ze zijn beiden zo vet, Sanne in het zwaarst. Dat komt natuurlijk omdat je op die lettergreep de klemtoon legt. Ze zijn al groot en spelen al leuk. Ze beginnen ook al te bijten. Jammer dat ze beide weg worden gegeven.

[Tekening van Lautje en Sanne]

Hiernaast vind je een zeer geflatteerde croquis[1] van Lausanne. Ze zijn in werkelijkheid nog dikker en mormeliger. Van achter zijn ze het flatteust! Dan lijkt Sanne op een nijlpaard op zeer korte poten. Lau is een schat. Deze zal waarschijnlijk naar Tommy aarden. – Ik heb het zoals altijd tamelijk druk. Vooral door de petroleum. Ik hoop maar dat ze wat vinden. – We zitten nu gelukkig al in de droge tijd, die heeft lang op zich laten wachten. Zaterdag gingen we met de Kreikens de Schepersen naar Homann. Tine heb ik nu van de fuifkant gezien. Zij is er meesteres in. Erg genoeglijk. Zelfs heb ik gedanst. We waren pas om 2 uur thuis. Waarschijnlijk ga ik de volgende week naar Soerabaja voor de olie. Ik ga vliegen. Men betaalt toch voor mij. En veel tijd heb ik niet om te verliezen.

Dag, we zijn erg trots op het zusje.

Hok